Już wkrótce nastąpi uruchomienie najnowocześniejszego na granicy Polski z Federacją Rosyjską skanera kolejowego, a pierwsze pociągi zostaną prześwietlone w maju br. Skaner zostanie oddany do użytku funkcjonariuszom Służby Celno-Skarbowej z kolejowego przejścia granicznego Braniewo-Mamonowo, które znajduje się na odcinku zewnętrznej granicy Polski i zarazem UE z Federacją Rosyjską, w odległości 8 km od granicy. Od 2018 r. Oddział Celny w Braniewie pełni jedną z kluczowych ról na szlaku kolejowym wschód-zachód w transporcie towarów i ma szanse stać się północnym punktem na Nowym Jedwabnym Szlaku.
Wraz ze wzrostem liczby składów kolejowych rośnie jednak liczba zagrożeń dotyczących bezpieczeństwa i ochrony granicy państwowej. Ryzyko przemytu w wagonach kolejowych wzrasta, a możliwości kontroli fizycznej są bardzo ograniczone.
Odpowiedzią olsztyńskiej Izby Administracji Skarbowej na to wyzwanie jest inwestycja w zakresie doposażenia Oddziału Celnego w Braniewie w wielkogabarytowe urządzenie skanujące.
Projekt budowy rentgena do prześwietlania pociągów formalnie został rozpoczęty w 2018 r., a rozmowy nt. posadowienia samego urządzenia odbywały się przy udziale przedstawicieli PKP, Urzędu Wojewódzkiego oraz Straży Granicznej. Ostatecznie skaner został zlokalizowany ok. 400 m od granicy państwa.
22 października 2019 r. Izba Administracji Skarbowej w Olsztynie zawarła z wykonawcą umowę na roboty budowlane w systemie „zaprojektuj i wybuduj", a proces realizacji inwestycji został rozłożony na etapy. Wartość umowy to ponad 22 mln zł, w całości finansowana ze środków budżetowych.
Tak duża i skomplikowana inwestycja wymagała dostarczenia ogromnych ilości materiałów oraz ciężkiego sprzętu. W związku z tym, iż urządzenie znajduje się w przysłowiowym polu, należało również wybudować drogę dojazdową do obiektu, doprowadzić tam sieci i instalacje wodne i elektryczne. Na plac budowy dostarczono ok. 1920 ton betonu, ok. 30 ton stali zbrojeniowej i ok. 15 ton konstrukcji stalowych. Masa samego skanera wynosi ok. 20 ton.
Możliwości skaneraJest to najnowocześniejsze urządzenie tego typu w Polsce, w którym zastosowano nowoczesne rozwiązania informatyczne oraz oprogramowanie zapewniające skanowanie 24h/d przez 7 dni w tygodniu, w każdych warunkach pogodowych. Jest całkowicie bezpieczne dla otoczenia oraz funkcjonariuszy obsługujących. Skaner będzie służył do wykrywania nielegalnych towarów, materiałów wybuchowych, broni a w szczególności do wykrywania skrytek w elementach konstrukcyjnych wszystkich rodzajów wagonów towarowych i kontenerów. Jest to nowoczesny i skuteczny sprzęt, który ma za zadanie w bezinwazyjny i szybki sposób dokonać inspekcji przewożonego ładunku, a także zwiększyć efektywność kontroli oraz skrócić czas całej obsługi.
W ramach prowadzonej inwestycji zamontowano również panele fotowoltaiczne, jako alternatywne źródło energii, które zasili oświetlenie terenu.
Polecany artykuł: